Tüm Kategoriler
Yumurta verimi düşüklüğü sendromunda yerleşim:
Konvansiyönel kafes sisteminde (batarya sistemi) sıkça yaşanan sorunların başında yerleşim sıklığı en sık yaşanan sorundur. Beyaz yumurtacılar için tavuk başına ortalama 400-450 cm. ve kahverengi yumurtacılar için 450- 550 cm. taban alanı uygun görülmüştür.
Yumurta verim düşüklüğü sendromunda sağlık:
Yumurta tavuklarında özellikle yumurtlama periyodunun başlangıcında ve keza yaşlandıkça yumurtanın irileşmesine bağlı olarak şekillenen ve önemli bir verim düşüklüğüne neden olan prolapsus, üzerinde durulması gereken ciddi bir olgudur. Normalden hafif yada normalin üstünde ağır olan hayvanlar, erken ışık uyarımı, dengesiz rasyonlar, cinsi olgunluk yaşı, çift sarılı yumurta yumurtlama, yüksek ışık yoğunluğu ile birlikte enteritis prolapsusu tetikleyen ana etmenler olarak sayılabilir.
Prolapsus; yönetimsel ve beslenmeye dayalı hatalardan meydana gelir. Tedavi edilmesi ciddi bir iş yükünü gerektirdiğinden ve hayvanların kendini toparlama süreci uzadığından işletmeye maddi zarar yanında ağır bir iş yüküde getirir.
Buna ek olarak; Anaç yaşı, mevsimsel geçişlere bağlı hava koşulları, iç-dış parazit, enfeksiyon ve virüsüslerin yarattığı sağlık problemleri v.b konularda yumurta veriminde düşmelere ve sağlıksız üretime sebebiyet nedenlerindendir.
Enfeksiyona enfekte yumurtacı tavuk ve bıldırcınların yumurta verimleri ve yumurtalarının kabuk kalitesi anormal biçimde etkilenmektedir. Enfeksiyondan etkilenen kanatlıların yumurtalarının kabukları bozuk veya kabuksuz yumurtlama ile sonuçlansa da, bazı durumlarda yumurta ve kabuk kalitesi hiç etkilenmeksizin enfeksiyonun kronikleştiği sürülerde uzun süreçte sadece verim pik parametrelere ulaşmada yaşanan güçlükler şeklinde karşımıza çıkmaktadır.
Yumurta veriminde aydınlatma:
Işığın tavuklarda yumurta verimini teşvik ettiği, ışığın etkileri, şiddeti, aydınlatma programlarının çeşitliliği ve verim dönemlerine göre ayarlanması konularındaki çalışmalar uzun yıllar içerisinde artarak devam etmektedir.
Arttırılan aydınlatma süresi ile ovaryum uyarılmaktadır. Yumurta verimi ya da seksüel olgunluk üzerinde doğrudan etkili olan ışık konusunda en önemli kural “günlük aydınlatma süresi, büyütme sürecini devam etmekte olduğu süreçte asla düzensiz bir şekilde arttırılmaz; yumurtlama döneminde ise asla azaltılmaz.”
Yetiştirme periyodunda birinci haftadan sonra her hafta bir saat azaltılarak ışığın günlük on saat sabit tutulacağı zamana ulaşılır.
Büyütme 16-18. Haftasına kadar, 8-10 saat aydınlık, 14-16 saat karanlık şeklinde sabitlenip, dönemden itibaren hayvanların cinsel olgunluk yaşı dikkate alınarak ışık süresi haftada bir er saat arttırılır.
Bu dönemdeki aydınlatma süresi 13 saate ulaştıktan sonra , yumurta verim % olarak takip edilerek haftalık artışlar düşük miktarda arttırılarak 16-17 saate sabitlenir ve yumurtlama veri periyodunca bu süre ile devam edilir.
Fizik kondisyonları oturtuluncaya kadar yetiştirme periyodu boyunca cinsel olgunluğu baskılamak için ışık uyarımı verilmez. Erken olgunluğa ulaşma, yumurta sayısının maksimize edilmesini sağlar fakat daha küçük yumurta verirler. Vaktinde, ileri yaşta cinsel olgunluğa ulaşan hayvanlar yumurtalarda ağırlığı arttırır.
Kümeste ısı konforu ve sıcaklık stresi:
Yumurta tavukları üzerinde yapılan çalışmalarda çevre sıcaklığının artmasıyla birlikte ısı stresinin tavuklarda başta yumurta verimi olmak üzere, yumurta ağırlığı ve yumurta kabuk kalitesini olumsuz yönde etkilediği belirtilmektedir.
Yumurta veriminde yaşanan bu olumsuzluklar, başta hayvanların yem tüketiminin azalmasının bir sonucu olarak temelde besin maddelerinin yetersiz alınmasıyla ilişkili olmakla beraber, ısı stresinin tavukta yapmış olduğu metabolik ve fizyolojik değişikliklerle ilişkilidir. Özellikle sıcaklık stresi nedeniyle kanın kalsiyum konsantrasyonunun düşmesi sonucu, yumurta kabuğunun bozulması, kırık-çatlak yumurta oranında artışla kendini belli etmektedir.
Yumurta tavuklarında, kümes içi sıcaklığının 27 dereceyi bulmasından sonra başlamaktadır. Öte yandan ısı stresi yumurta oluşum süresinin uzadığı ve stres altındaki tavuklardan elde edilen bozuk şekilli yumurtaların sıcaklık stresinden etkilenmesinden kaynaklandığı bildirilmektedir.
Vücut hücreleri için gereken su, hücreler tarafından tutulamayacağı için dehidrasyon yaşanacaktır. Bunu önlemek için barsak bütünlüğü sağlanmalıdır.
Yüksek sıcaklık kadar sık ve etkin olmakla birlikte düşük sıcaklık da tavuklarda ciddi verim kayıplarına neden olabilir.
Yumurta tavuklarında 13 dereceden daha düşük sıcaklıklarda verim parametrelerinde gerilemeler başlar. Düşük çevre sıcaklığında kümeslerin ısıtılmaması ya da ısı kaybını önlemek için havalandırma bacalarının ve pencerelerinin kapatılması çeşitli sağlık sorunlarına neden olur.
